Achter Mejuffrouw Modinette schuilt een bescheiden jongedame met een uitgesproken mening over duurzaam biologische kleding. Met haar groene naaiatelier probeert Annet de wereld een klein beetje te verbeteren.
—
De omslag
‘Vijf jaar lang heb ik als woon- en trajectbegeleider dagbesteding bij de maatschappelijke opvang gewerkt. Ik ben zelf weggegaan vanwege de werksfeer, die zo ontzettend bepaald werd door de bezuinigingen. Steeds meer collega’s die werden ontslagen, dat doet iets met je. Bij een andere instelling kon ik terecht voor een tijdelijke baan, maar daar werd uiteindelijk mijn contract niet verlengd. Ik werd mijzelf bewust dat ik niet mijn hele leven wilde solliciteren op een baan waarvan je weet dat die toch van tijdelijke aard zal zijn, dus ging ik op zoek naar iets met een lange levensduur, waarin ik mijzelf kon blijven ontwikkelen.’
Hét moment voor Annet om voor zichzelf te beginnen. ‘Toch speelde ondernemen stiekem al langer in mijn hoofd. Samen met Eline van HAP zijn er plannen geweest voor een vintage koffiezaakje en ik heb een tijd lang gekeken naar de mogelijkheden van een webshop met vintage herenkleding. In mijn ogen een gat in de markt, maar de grote financiële investering die hierbij zou komen kijken zag ik niet zitten. En omdat ik liefst ook een sociaal aspect erbij betrek en niet vijf dagen alleen wil zitten, is het idee ontstaan om een naaiatelier te starten waar ik zelf kleding kan maken maar ook les kan geven. In de toekomst wil ik ook nog iets voor kwetsbare mensen gaan doen, bijvoorbeeld ex-daklozen een opleiding bieden en samen dingen te gaan maken om te verkopen. `Maar dat is nog wel toekomstmuziek.’
Creativiteit is mijn rode draad
Droomde je vroeger al over een eigen zaak? ‘Ik ben altijd creatief bezig geweest. Meedoen aan tekenwedstrijden en knutselen met van alles. Mijn vader is ook ondernemer, daarvan krijg je wel mee dat je het wel kunt gaan doen en er je brood mee kunt verdienen. Na de HAVO heb ik twee jaar kunstacademie gedaan, maar ik merkte dat ik niet echt een kunstenaar was. Mezelf verkopen vind ik best een uitdaging en ik denk dat je als kunstenaar wel een heel sterk gevoel over je eigen werk moet hebben om daar verder mee te komen. Ik heb de overstap gemaakt naar een SPH-opleiding, waarbij ook dat stukje creativiteit weer terug kwam. Tijdens die opleiding ben ik begonnen met naaien. Het is iets wat ik meteen heel leuk vond en steeds leuker ben gaan vinden.’
De centjes maken het spannend
Maak je jezelf wel eens zorgen? ‘Naast Mejuffrouw Modinette heb ik nog een andere baan, omdat ik die inkomsten echt nog wel nodig heb. Ergens is dat een luxepositie, maar het houdt ook de groei van mijzelf en mijn bedrijf een beetje tegen. Als ik puur op mijn bedrijf zou moeten draaien, dan zou ik dat wel heel spannend vinden. De zekerheid die je bij een werkgever hebt is wel heel prettig. Ik heb een aansprakelijkheidsverzekering voor ondernemers, dus als ik een jurk verpest dan krijg ik die schade wel vergoed. Maar ik heb bijvoorbeeld geen arbeidsongeschiktheidsverzekering. Die kosten zijn gewoon niet te doen, dus dat zijn dingen waar ik me wel eens zorgen om maak. Nu ik werk erbij heb zijn die zorgen echt een stuk minder. Toch vind ik het zelfstandig ondernemen een leuke uitdaging, maar ik pak het voorzichtig aan, zo ben ik nu eenmaal.’
Grappige vragen
‘Naast de kinderlessen geef ik workshops en doe ik reparaties voor bedrijven en particulieren. Zo krijg je soms ook hele grappige vragen. Bijvoorbeeld toen ik op Effect Festival stond, ben ik door een man benaderd die iemand zocht om kippenluiers te maken. Die bestelde hij in Amerika, maar in Nederland kon hij ze nergens vinden. Of een jongeman die onlangs een broek bij mij heeft gebracht, die werkelijk van reparaties aan elkaar hing. Hij liet alle scheuren maken en inmiddels was het een heel kunstwerk geworden. Hij heeft er zelfs één thuis, die nog meer reparaties heeft ondergaan en door hemzelf is omgedoopt tot zijn kunstwerkbroek. Nu komt hij binnenkort weer met een stapeltje reparaties en dé kunstwerkbroek, dus ik ben heel benieuwd. Ik vind het mooi om te zien dat iemand zoveel aandacht besteed aan het behouden van een kledingstuk.’
Weggooimaatschappij
Hoe kwam het ‘groene’ erbij? ‘Het was voor mijzelf gewoon logisch om alles groen te doen en met duurzaam textiel te werken. Ik heb het gevoel dat daar nog heel weinig aandacht voor is. Er zijn weinig mensen die weten wat voor vervuiling er achter het maken van kleding schuil gaat. Daarnaast nog de kinderarbeid die erbij komt kijken, dat vind ik echt heel triest. Sinds ik de documentaire ‘De slag om de klerewereld’ heb gezien, koop ik echt geen kleding meer van grote ketens zoals H&M. Het zou wel goed zijn als dat meer bekend wordt. Tijdens mijn lessen probeer ik uit te leggen wat het verschil is tussen biologisch en gewoon katoen. Dat het minder milieu vervuilend is en dat er geen kindjes op een biologische katoenplantage werken is voor velen nieuw.’
‘Als je ziet wat mensen soms weggooien omdat er bijvoorbeeld een knoopje af is, dan heb ik daar heel veel moeite mee. Het is echt twee minuten werk om een knoopje aan te zetten. Mensen kunnen veel zuiniger met kleding zijn en van oude dingen nieuwe dingen maken. Dat laat ik ook veel in mijn lessen terugkomen, bijvoorbeeld van de mouwen van een oude wollen trui beenwarmers maken. Sommige kinderen hebben daar eerder bij stil gestaan, maar voor anderen is hergebruik echt een hele nieuwe dimensie. Ik probeer niet te belerend te zijn in wat groen is en wat niet, ik wil mensen echt niet afschrikken. Maar ik wil wel informatief zijn en een alternatief kunnen bieden.’
Eigen kledinglijn
Heb je ambities om een eigen biologische kledinglijn op de markt te brengen? ‘Ja, dat zou ik wel heel leuk vinden als ik een atelier heb waar meerdere mensen kunnen werken, zodat je productie kunt draaien. Samen met twee vriendinnen heb ik er wel eens over gebrainstormd. De ene is schoenmaker en de ander doet stadslandbouw. Het idee was om een soort kledingstuk of maatpak te maken op basis van een eigen vlasakker in Den Bosch waar stof van gemaakt kan worden. Op die manier kunnen we de productie helemaal zelf doen. Het meisje dat schoenen maakt, gebruikt heel veel gerecycled leer, dus op die manier kunnen we een outfit maken die lokaal en duurzaam is gefabriceerd. Dat zou echt heel leuk zijn, maar is tot nu toe bij een fantasie gebleven tijdens een gezellig avondje samen. De tijd om het daadwerkelijk uit te voeren is tot nu toe gewoon te beperkt.’
Vindbaarheid
Hoe benader je jouw doelgroep? ‘Soms ga ik echt gericht adverteren, zoals de website Kidsproof waar veel mensen op kijken voor activiteiten met kinderen. Maar ook standjes op markten en festivals werken goed. Qua verkoop levert het niet zo heel veel op, maar wel qua acquisitie want je hebt echt even de tijd om met mensen in gesprek te gaan. Dan hebben zij ook een idee wie je bent en waar hun kinderen terecht zullen komen. Inmiddels merk ik dat de mond tot mond reclame goed haar werk doet. Kinderen nemen bijvoorbeeld een vriendinnetje mee, die vervolgens ook weer op les blijft. Ouders zijn echt enthousiast en vragen zelfs of ze voor mij kaartjes uit mogen delen of een poster op school mogen hangen, super lief. Het helpt natuurlijk ook mee dat naailes op dit moment heel geliefd is en dat ik via Google in Den Bosch het enige vindbare naaiatelier met kinderlessen ben.’
Grootste leerpunt
‘Een grote valkuil voor mijzelf is dat ik eigenlijk te makkelijk ‘ja’ zeg wanneer ik door mijn andere werk wordt gebeld. Er zijn twee dagen die ik in ieder geval heb gereserveerd als mijn bedrijfsdagen, maar als ze vragen of ik echt niet kan omdat ze heel erg omhoog zitten, dan geef ik snel weer toe. Dat is op dit moment wel mijn grootste leerpunt: een goede balans vinden, zodat mijn bedrijf niet naar de achtergrond verdwijnt. Heel veel dingen leveren in eerste instantie niet zo veel op, dus je moet het jezelf wel echt gunnen om die tijd ervoor te claimen.’
‘Mijn ideaal zou zijn als ik het komende jaar twee dagen in de week Mejuffrouw Modinette kan doen en dan drie dagen een baantje erbij. Als ik dat in het begin kan volhouden, hoop ik dat ik over een jaar nog een dag erbij kan gaan pakken. En in de toekomst fulltime zou wel te gek zijn, zodat ik dan ook een stukje sociaal werk in mijn atelier kan gaan doen. Ik zou heel graag met maatschappelijk werk mensen een steuntje in de rug willen geven met een nieuw doel in hun leven.’
Sinds februari 2015 is Annet Swart vol enthousiasme aan het bouwen aan haar eigen groene naaiatelier: Mejuffrouw Modinette. Super leuk voor kindernaailessen, workshops of gewoon het repareren of vermaken van je kleding. Lekker duurzaam dus! En deze maand viert Mejuffrouw Modinette feestelijk haar eerste verjaardag.
> mejuffrouwmodinette.nl
> facebook.com/mejuffrouwmodinette
Tekst: Kris Borstel
Fotografie: Heidrun Klos
Meer #ruimdenkers op de projectpagina en het Facebookalbum van RUIM.